Kontsulta
Data
20.05.2019
Erreferentzia
BEZ. PFEZ. Elkarte baterako noizean behin emandako zerbitzuak. Hizlariak, kirolariak, ipuin kontalariak eta abar.
Galdera
Kontsulta egin duen udalak irabazi-asmorik gabeko elkarte bati eman beharreko fakturei buruz galdetu du; elkarte horrek pertsona fisiko jakin batzuk kontratatzen ditu antolatzen dituen ekintzetan parte har dezaten, esaterako: hitzaldiak, ikastaroak, kirol jarduerak eta musikari lotutakoak, "ipuin kontalariak" eta abar. Zehazki, hiru egoera azaltzen ditu: 1) hitzaldiak emateaz arduratzen ez diren pertsonen hitzaldiak, baizik eta jarduera hori noizean behin egiten dutenak, jarduera ekonomikoen zergan eta Gizarte Segurantzako Langile Autonomoen Araubide Berezian alta eman gabe; 2) kirol edo musika zerbitzuak ematea noizean behin profesionalak ez diren kirolariek, edo jarduera ekonomikoen zergan eta Gizarte Segurantzako Langile Autonomoen Araubide Berezian alta eman gabe dauden "bertsolariek", musikariek eta antzekoek, elkarteak antolatutako musika jaialdi, jardunaldi eta abarretan; 3) ekintza zehatz batzuetan "ipuin kontalari" zerbitzuak emateko jarduera ekonomikoen gaineko zergan alta emanda ageri diren aktoreak kontratatzea.Elkarteak adierazitako baldintzetan kontratatzen dituen pertsona fisikoei ordaintzen dizkien errentei dagokien zerga tratamendua zein den jakin nahi du.
Ebazpena
1. Balio erantsiaren gaineko zerga.
Zergarekiko lotura.
Balio erantsiaren gaineko zergari dagokionez, balio erantsiaren gaineko zergari buruzko azaroaren 9ko 7/1994 Foru Arauaren (BEZFA) 4.Bat artikuluak honako hau zehazten du: "Bat. Zergari loturik egongo dira enpresaburuek edo profesionalek, beren enpresa edo lanbide jardueran aritzean, kostu bidez eta ohizko zein lantzean behingo izaeraz zergaren gune-eremuan egiten dituzten ondasun-emateak eta zerbitzugintzak, baita egiten dituzten entitateetako bazkide, elkarteko kide, kide edo partaideen alde burutzen badira ere. (...)".
Bestalde, BEZFAren 5. artikuluan honako hau jasota dago: "Bat. Foru arau honetan xedatutakoak ondorioak izan ditzan, enpresaburu edo profesionaltzat hartuko dira: a) Artikulu honetako hurrengo atalean definituriko enpresa edo lanbide jardueretan ari diren pertsona edo erakundeak. Hala ere, ez dira enpresaburu edo profesionaltzat joko ondasun emateak edo zerbitzugintzak dohainik soilik burutzen dituztenak, hurrengo letran ezarrita dagoena alde batera utzi gabe. (...) Bi. Enpresa edo lanbide jarduerak dira ekoizpen faktore materialak edo ekoizpeneko giza baliabideak norberaren kontura antolatzea dakartenak, honako helburu hau izanik: ondasunen edo zerbitzuen ekoizpenean edo banaketan esku hartzea. Bereziki, halakotzat joko dira erauzpeneko jarduerak, fabrikaziokoak, merkataritzakoak eta zerbitzugintzak (artisautza barne), nekazaritzakoak, basogintzakoak, abeltzaintzakoak, arrantzakoak, eraikintzakoak, meatzaritzakoak, eta lanbide liberal eta artistikoak. (...)".
Azkenik, BEZFAren 11. artikuluak, zerbitzugintzaren kontzeptuari buruzkoa denak, honako hau xedatzen du: "Bat. Balio erantsiaren gaineko zergak ondoreak izan ditzan, zerbitzugintzatzat joko da, honako Foru Arau honen arabera, ondasun-emate, elkarte barneko eskuraketa, edo inportaziotzat hartzen ez den zerga horri loturiko eragiketa. Bi. Bereziki, zerbitzugintzatzat joko dira: 1. Lanbide, arte edo ogibide batean lokabe jardutea. (...)".
Goian adierazitako guztiaren arabera, balio erantsiaren gaineko zergari lotuta daude enpresaburu edo profesional diren pertsonek edo erakundeek, beren aplikazio-eremu berezian egiten dituzten ondasun-emateak eta zerbitzugintzak, eta era horretako jardueretan aritzen dira, noizean behin edo usu.
Ondore horietarako, jarduera enpresarial edo profesionaltzat joko dira ondasun edo zerbitzuen ekoizpenean edo banaketan esku hartzeko helburuarekin ekoizpen-faktore materialak edota giza faktoreak beren kontura antolatzea dakarten jarduerak egiten dituzten haiek.
Manu horiek pertsona edo erakunde guztiei orokorrean aplikatzekoak dira, pertsona fisikoei barne. Horiek guztiek, balio erantsiaren gaineko zergaren eremuan, enpresaburuen edo profesionalen izaera dute baliabide pertsonalak edota materialak antolatzen dituztenean, modu askean eta beren erantzukizunpean, enpresa edo lanbide jarduera bat garatzeko asmoz, ondasunak edo zerbitzuak kostu bidez emanez, lor daitezkeen emaitzen arriskua eta zoria bere gain hartuta.
Horregatik, kontsultatu diren zerbitzuei dagokienez, Zuzendaritza Nagusi honen ustez, zerbitzu horiek balio erantsiaren gaineko zergaren pean daude, baldin eta zerbitzuak ematen dituztenek enpresaburu edo profesional gisa jarduten badute, BEZFAren 5. artikuluan ezarritakoari jarraituz, are zeregin horiek betetzeak ez badu beren jardueren ohiko xedea eratzen eta, aldiz, aldian-aldian gauzatzen badira, aurrez honako hauetan alta eman gabe: jarduera ekonomikoen gaineko zergan edota Gizarte Segurantzako Langile Autonomoen Araubide Berezian.
Aldiz, enpresaburu edo profesional gisa jarduten ez dutenek emandako zerbitzuek ez dute balio erantsiaren gaineko zerga bete beharko, BEZFAren 5. artikuluan xedatutakoaren arabera.
Ondorio guztietarako, aipatu behar da enpresaburu edo profesional batek zerbitzuak maiztasunez edo modu ohikoan emateak ez duela garrantzirik balio erantsiaren gaineko zergaren eremuan, baldin eta ekoizpenerako baliabideak agintzen baditu (materialak edota giza baliabideak) merkatuan esku hartzeko asmoz, esku-hartze hori noizean behingoa edo aldizkakoa bada ere.
Nolanahi ere, ondasunak entregatzeko edo zerbitzuak emateko asmoz (noizean behin, jarraikortasunik gabe), baliabide materialak edota giza baliabideak soilik antolatzen duten pertsona fisikoek, alor horretan ez dute jaso behar enpresaburu edo profesionalen kalifikazio errepikatua.
Zehazki, horri buruz, 2013ko ekainaren 13ko Europar Batasuneko Justizia Auzitegiaren (EBJA) Epaian hauxe adierazi zen: "28. Bigarrenik, egia da BEZari buruzko Zuzentarauaren 1. idatz-zatiaren 12. artikulua oker irakurrita, honako hau ondoriozta daitekeela: normalean fabrikatzaile, merkatari edo zerbitzu-emaile batek egiten duen eragiketa bat pertsona batek noizean behin soilik egiten badu ez dela hura, hasiera batean, "subjektu pasibotzat" jo behar Zuzentarau horren ildotik; xedapen horretatik ezin da nahitaez ondorioztatu, hala ere, jardueraren sektore jakin batean aritzen den subjektu pasibo bat (beste sektore bateko eragiketa bat noizean behin egiten duenak) eragiketa horren BEZa ordaintzera behartuta ez dagoenik. 29. Aitzitik, gogora ekarri behar da, BEZaren Zuzentarauari buruzko 5. oinarritik ondoriozta daitekeela "BEZaren araubide batek gehieneko soiltasuna eta neutraltasuna lortzen duela zerga ahalik eta orokortasuna handienarekin biltzen denean". Gainera, Zuzentarau horren 13. oinarriak azpimarratzen duenez, "subjektu pasiboa zehaztu behar da estatu kideei bertan noizean behingo eragiketak egiten dituzten pertsonak sartzen uzteko moduan". 30. Inguruabar horietan, BEZaren Zuzentarauaren 1. idatz-zatiaren 12. artikulua honela interpretatu behar da: beren jarduera ekonomiko nagusiengatik BEZari dagoeneko lotu gabeko pertsonei buruz bakarrik ari dela. Aldiz, BEZaren subjektu pasibo bati dagokionez (Kostov jauna, adibidez), ez zitzaion egokituko, bereziki, BEZaren pertzepzio soilaren eta ahalik eta orokorrenaren helburuari, BEZaren Zuzentarauari buruzko 9.1.2. artikulua honela interpretatzea: xedapen horretan ageri den "jarduera ekonomikoaren" kontzeptuak ez du barnean hartzen, noizean behin bakarrik egikaritzen bada ere, xedapen horren lehenengo fasean ageri den kontzeptu horren definizio orokorrean jasotako jarduera bat, eta BEZaren Zuzentarauaren ildoan beste jarduera ekonomiko bat, modu iraunkorrean, ere egikaritzen duen subjektu pasibo batek garatzen du".
Beraz, adierazitako baldintzetan edozein enpresa edo lanbide jarduera garatzeaz gain pertsona fisikoek noizean behin, jarraikortasunik gabe emandako zerbitzuak ez dira balio erantsiaren gaineko zergaren pean izango.
Beste kasuren batean, kontsulta egindako zerbitzuek balio erantsiaren gaineko zergaren pean izango dira. Zehazki, zerbitzu-emaileak enpresaburu edo profesional gisa jarduten duenean, BEZFAren 5. artikuluan xedatukoaren ildoan, zeregin horiek betetzea ez denean bere jardueren ohiko helburua, noizean behingoa edo aldizkakoa baizik.
Hori guztia, honako hau alde batera utzi gabe: adierazitako baldintzetan balio erantsiaren gaineko zergari lotutako eragiketa horiek zerga horretatik salbuetsita izatea, BEZFAren 20. artikuluan agindutakoari jarraituz.
Salbuespena.
Hala, hitzaldiak, ikastaroak emateko pertsona fisikoen kontratazioan aplikatu behar denari dagokionez, BEZFAren 20.Bat.10 artikuluak honako hau zehazten du: "Bat. Zerga honetatik ondoko eragiketak salbuetsiko dira: (...) 10. Pertsona fisikoek hezkuntza sistemako edozein maila eta graduren barnean bildurik dauden ikasgaiei buruz ematen dituzten klase partikularrak. Ez dira partikularrean emandako klasetzat joko, horiek burutzeko, jarduera ekonomikoen gaineko zergaren enpresa edo arte jardueren tarifetan alta eman beharra dutenak. (...)".
BEZFAren 20.1.10) artikuluan araututako salbuespena aplikatu ahal izateko, bada, honako baldintza hauek bete behar dira: a) eskolak pertsona fisikoek eman behar dituzte; b) emandako ikasgaiek hezkuntza-sistemako edozein maila edo gradutako ikasketa-planen batean sartuta egon behar dute; eta c) eskolak emateko ez da alta hartuta egon behar jarduera ekonomikoen gaineko zergaren enpresa edo arte jardueren tarifetan.
Hain zuzen, azken baldintza hori beteta izango du jarduera ekonomikoen gaineko zergaren tarifa horietako bigarren ataleko (lanbide-jarduerak) 82. taldeko (irakaskuntzako profesionalak) epigraferen batean matrikulatuta egon behar duenak.
Jarduera ekonomikoen gaineko zergaren ikuspegitik, irakaskuntzako profesionala da bere kontura jarduera hori egiten duena, alde batera utzita zer irakasten duen. Enpresaburua izango da, aldiz, irakaskuntzan ez bada zergadunaren gaitasun pertsonalaren adierazpen gisa aritzen, baizik eta eskolak ematen dituen pertsonarekin lotura formalik ez duen enpresa-erakunde baten zerbitzura jartzearen ondorioz. Hala, zergadunak berak zuzenean egiten badu irakaskuntzako jarduera, profesionala izango da, jarduera ekonomikoen gaineko zergaren ondorioetarako. Aldiz, erakunderen baten baitan egiten badu jarduera (akademia, ikastegi eta abar), irakaslearen pertsonari lotutako profesionaltasun elementua desagertu egingo da, enpresa egoera bati lekua uzteko.
Beraz, elkarteak kontratatutako pertsona fisikoek profesional independente gisa kontsulta egiten den hitzaldi eta ikastaroetan parte hartuko dutela oinarri hartuta, honako hau ondorioztatu behar da: pertsona horiek ematen dituzten zerbitzuak balio erantsiaren gaineko zergatik salbuetsita izango direla, baldin eta hitzaldi nahiz ikastaro horien ikasgaiak edozein hezkuntza mailatako ikasketa plan baten barnean badaude.
Bestalde, noizean behingo jarduerak egiteko kirolariak kontratatzeari dagokionez (emandako datuetatik ondoriozta daitekeenez, kontsultaren xede den elkarteak antolatutako kirol lehiaketa edo ikuskizunen batean parte hartzeko), adierazi behar da balio erantsiaren gaineko zergaren araudiak ez duela arautzen kasuari aplikatu ahal izateko salbuespenik.
Horri dagokionez, bereziki, BEZFAren 20.Bat.13 artikuluak hau agintzen du: "Bat. Zerga honetatik ondoko eragiketak salbuetsiko dira: (...) 13. Kirola edo gorputz-heziketa egiten duten pertsonei egindako zerbitzuak, zerbitzu hori eman duen pertsona edo erakundea edozein izanik ere, baina beti ere zerbitzu horiek kirolaren edo gorputz-heziketa egitearekin zuzen-zuzenean zerikusia dutenean eta hauetariko erakunde edo pertsona batek emandakoak direnean: a) Zuzenbide publikoko erakundeek. b) Kirol federazioek. c) Espainiako Batzorde Olinpikoak. d) Espainiako Batzorde Paralinpikoak. e) Gizarte izaerako kirol erakunde edo establezimendu pribatuek. Salbuespena ez zaie ezarriko kirol ikuskizunei. (...)".
BEZFAren 20.Bat.13 artikulu horretan araututako salbuespena aplikatu ahal izateko, honako baldintza hauek bete behar dira, eragiketak berak egin behar dituztenen ezaugarriei dagokienez eta hartzaileen ezaugarriei dagokienez (baldintza subjektiboak), baita eragiketen izaerari dagokionez ere (baldintza objektiboak).
Honako hauek dira, hain zuzen, baldintza objektiboak:
a) Salbuespena aplikagarria da soilik balio erantsiaren gaineko zerga arautzen duen araudiari jarraituz zerbitzugintza gisa sailka daitezkeen eragiketetarako. Hori dela eta, ezin zaie inoiz aplikatu zerga horri dagokionez ondasun-emate gisa sailkatu behar diren eragiketei.
b) Gainera, zerbitzugintza horiek pertsona fisikoek kirola edo gorputz-heziketa egiteari zuzenean lotuta egon beharko dira. Beraz, ezin zaie aplikatu praktika horrekin harremanik ez duten zerbitzuei, ezta zeharka edo bitarteko bidez lotuta daudenei ere. BEZFAren 20.Bat.13 artikuluak berariaz adierazten du salbuespena ezin zaiela aplikatu kirol-ikuskizunei (bereziki, kirol-ikuskizunetarako sarbideari eta horiek egiteko instalazioen lagapenari).
Honako hauek dira baldintza subjektiboak:
a) Zerbitzuen hartzaile materialak eta egiazkoak izan behar dira kirola edo gorputz-hezkuntza praktikatzen duten pertsona fisikoak, beren kargura edo hirugarrenen kargura ematen badira ere. Ondorio horietarako, ez da garrantzitsua kirol edo gorputz hezkuntza egiten dutenak zerbitzuak ematen dituen erakundeko kideak edo bazkideak izatea edo ez, edo dagokion kirol-federazioan afiliatuta egotea edo ez.
b) Zerbitzuak eman behar ditu BEZFAren 20.Bat.13 artikuluan espezifikoki aipatutako entitateren batek. Honako hauek, zehazki: 1) zuzenbide publikoko erakundeek; 2) kirol federazioek; 3) Espainiako Batzorde Olinpikoak; 4) Espainiako Batzorde Paralinpikoak; edo 5) gizarte izaerako kirol erakunde edo establezimendu pribatuek, halakoak BEZFAren 20.3 artikuluan definituta daudenez.
Azken baldintza horri dagokionez, BEZFAren 20. artikuluaren hirugarren idatz-zatiak honako hau jaso du: "Hiru. Artikulu honetan xedatutakoari dagokionez, honako baldintza hauek betetzen dituztenak hartuko dira gizarte izaeradun entitate edo establezimendutzat: 1. Ez dute irabazi asmorik izan behar eta lortzen diren mozkinak izaera bereko jarduera salbuetsiak egiteko erabili behar dira. 2. Lehendakari, patronatuko kide edo legezko ordezkari karguek dohainekoak izan behar dute eta ez dute eduki behar interesik ustiaketaren emaitza ekonomikoetan, ez berez, ez eta tartean jarritako pertsona baten bidez ere. 3. Entitate edo establezimenduetako bazkide, erkide edo partaideek eta haien ezkontide edo odol-ahaideek bigarren gradura arteko odol ahaideak barne ezin izango dute ez eragiketa salbuetsien hartzaile nagusiak izan, ez baldintza berezirik eduki zerbitzu-prestazioetan. Baldintza hau ez da aplikatuko zerbitzugintzak artikulu honen 1. atalaren 8. eta 13. zenbakietan aipaturik daudenak direnean. Aurreko baldintzak betetzen dituzten erakundeek gizarte izaeradun entitate edo establezimendu izaera aitortzea eska diezaiokete Zerga Administrazioari, erregelamendu bidez ezartzen diren baldintza, zehaztapen eta betekizunekin. Aitorpen hori loteslea izango da administrazioarentzat, baina, eraginkorra izateko, beren horretan mantendu behar dira foru arau honetan xedatutakoaren arabera salbuespenerako oinarri diren baldintza eta betekizunak. Aurreko baldintzak betetzen dituzten gizarte izaerako erakundeek edo establezimenduek emandako zerbitzuei dagozkien salbuespenak berdin aplikatuko dira, nahiz eta aurreko paragrafoan aipatzen den izaera aitortu ez, baldin eta kasu bakoitzean aplikatu beharreko baldintzak betetzen badira".
BEZFAren 20. artikuluaren hirugarren idatz-zatian adierazitakoarekin bat etorriz, izaera sozialeko entitate edo establezimendu pribatutzat jotzen dira dirua irabazteko helbururik ez dutenak eta, hala denean, inoiz lor daitezkeen mozkinak izaera bereko jarduera salbuetsiak egiteko erabiltzen dituztenak, lehendakari, ugazaba edo legezko ordezkariaren karguak doakoak badira eta interesik ez badute emaitza ekonomikoetan, ez berez, ez eta tartean jarritako pertsonaren baten bidez ere. Gehigarri gisa, entitate horietako bazkideak eta haien ezkontideak edo bigarren gradurainoko ahaideak ezingo dira izan eragiketa salbuetsien hartzaile nagusiak, eta baldintza berezirik ere ezingo dute izan; nolanahi ere, betekizun hori ez da bete beharrekoa BEZFAren 20.Bat artikuluaren 8. eta 13. puntuetan aipatzen diren zerbitzuei dagokienez.
Xedapen hori balio erantsiaren gaineko zergari buruzko araudiaren (BEZA) 6. artikuluan garatu da. Abenduaren 29ko 1624/1992 Errege Dekretuaren bidez onartu zen, eta honako hau ezartzen da bertan: "Zerga Administrazioko Estatu Agentziari eskaera bat eginez lortu ahal izango da erakunde edo establezimendu pribatu sozial gisa kalifikatzea. Eskaera hori zerga-egoitza dagoen lurralde-esparruko Agentziaren ordezkaritzari edo administrazioari igorri behar zaio. Edonola ere, Zergaren Legearen 20. artikuluaren hirugarren idatz-zatian ezarritako betekizunak betetzen badira soilik aplikatuko dira erakunde edo establezimendu sozialek emandako zerbitzuei dagozkien salbuespenak, aurreko paragrafoan ezarritakoari jarraiki, erakunde edo establezimendu sozialen kalifikazioa zer unetan lortzen duten alde batera utzita".
Bizkaian, gizarte izaerako erakunde edo establezimendu kalifikazioa Foru Ogasun honetako Zeharkako Zergen Zerbitzuari bidalitako eskaera baten bidez eskura daiteke. Nolanahi ere, BEZFAren 20.3 artikuluak eta BEZAren 6. artikuluak berariaz azaltzen dutenez, gizarte izaerako erakunde edo establezimenduek ematen dituzten zerbitzuei dagozkien salbuespenak zuzenean aplikagarriak izango dira, baldin eta horretarako eskatutako baldintzak betetzen badira, aztertzen den entitateak bere gizarte izaera berariaz aitortuta ez duenean ere.
Horrenbestez, BEZFAren 20.Bat.13 artikuluan araututako salbuespena pertsona fisikoen kirol jarduerari edo gorputz hezkuntzari zuzenean lotutako zerbitzuei aplikatzen zaie (haien benetako hartzaile materialak kirola edo gorputz hezkuntza egiten duten pertsona fisikoak izango dira, beren kargu edo hirugarrenen kargu egingo diren edo ez kontuan hartu gabe), baldin eta, gainera, haien emailea agindu horretan berariaz aipatutako entitateetako bat bada, eta haien artean ez da pertsona fisikorik izango.
Finean, salbuespen hori ez zaie aplikatzen hirugarren batzuek (azaldutako kasuan, elkarteak) antolatutako kirol lehiaketetan edota ikuskizunetan pertsona fisikoen partaidetzan (kirolariak) oinarritzen diren zerbitzuei, alegia, galderaren xede diren horiek bezalakoak direnei.
Halaber, PFEZFAren 20.Bat.8 artikuluan hauxe zehazten da: "Bat. Zerga honetatik ondoko eragiketak salbuetsiko dira: (...) 8. Zuzenbide Publikoko erakundeek edo gizarte izaerako erakunde edo establezimendu pribatuek egiten dituzten eta jarraian adierazten diren gizarte laguntzako zerbitzuak ematea: a) Haur eta gazteen babesa. Haur eta gazteen babeserako jardueratzat joko dira haur eta gazteen errehabilitazioa eta heziketa, bularreko haurren urgazpena, haurrentzako zaintza eta urgazpena, haur eta gazteentzako ikastaro, txango, kanpamendu edo bidaiak egitea eta hogeita bost urtez azpiko pertsonentzat egiten diren antzeko beste jarduera batzuk. b) Nagusien urgazpena. c) Minusbaliotasunen bat duten pertsonentzako hezkuntza berezia eta urgazpena. d) Gutxiengo etnikoen urgazpena. e) Errefuxiatuen eta babestuen urgazpena. f) Iragaitzazko bidarien urgazpena. g) Hainbanatu gabeko familia-kargak dituzten pertsonen urgazpena. h) Erkidego eta familiarentzako gizarte ekintza. i) Espetxeratu ohien urgazpena. j) Delinkuentziaren prebentzioa eta delitugileen birgizarteratzea. k) Alkoholiko eta toxikomanoen urgazpena. l) Garapenerako lankidetza. Salbuespenaren barruan sartzen dira ondoko zerbitzu hauek: elikatzeko zerbitzuak, ostatua edo garraio zerbitzuak, establezimendu edo entitate horiek bere edo inoren bitartekoekin aurretik emandakoen osagarriak. (...)".
Horri dagokionez, gizarte izaerako laguntzatzat jotzen da sektore publikoek edo erakunde edo pertsona pribatuek diru, giza eta antolaketa baliabideak jarriz Gizarte Segurantzaren esparrutik kanpo garatzen dituzten ekintza eta jardueren multzoa, batez ere talde jakin batzuen (zaharrak, adingabeak eta zaharrak, gutxiengo etnikoak, drogazaleak, errefuxiatuak eta babestuak, eta abar) edo premian, baztertuta edo gizarte-arriskuan dauden beste pertsona batzuen beharrei eta bestelako gabeziei erantzutea xede dutenak.
Aitzitik, BEZFAren 20.Bat.8 artikulu horrek azaltzen duenez, gizarte laguntzako zerbitzuak dira haur eta gazteen babesari buruzkoak, esate baterako haur eta gazteen errehabilitazioa eta heziketa, bularreko haurren urgazpena, haurrentzako zaintza eta urgazpena, haur eta gazteentzako ikastaro, txango, kanpamendu edo bidaiak egitea eta hogeita bost urtetik beherako pertsonentzat egiten diren antzeko beste jarduera batzuk.
BEZFAren 20.1.8 artikuluak barruko antolamendura ekarri du azaroaren 28ko 2006/112/EE Zuzentarauak, balio erantsiaren gaineko zergaren sistema bateratuari buruzkoak, 132.1 g) eta h) artikuluan xedatutakoa, hots: "1. Estatu kideek honako eragiketa hauek salbuetsiko dituzte: (...) g) gizarte laguntzarekin eta Gizarte Segurantzari zuzenean lotutako ondasun-emateak eta zerbitzuak, baita hirugarren adinekoen egoitzek egindakoak, zuzenbide publikoko erakundeek egindakoak edo dena delako estatu kideak gizarte izaerakotzat aintzatetsitako beste erakunde batzuek egindakoak ere; h) haurren eta gazteen babesari zuzenean lotutako zerbitzugintzak eta ondasun emateak, zuzenbide publikoko erakundeek egindakoak edo dena delako estatu kideak gizarte izaerakotzat aintzatetsitako beste erakunde batzuek egindakoak. (...)".
Horrenbestez, salbuespen honek berez gizarte urgazpeneko zerbitzuak direnetan du eragina, baita haurrak eta gazteak babesteko zerbitzuetan ere.
Umeen babesa zenbait lege testutan jasotako betebeharra da, eta ordenamendu juridiko osoan zehar aurki daiteke. Zehazki, betebehar hori honako hauetan arautzen da: Espainiako Konstituzioaren 39. artikulua, Nazio Batuen Batzar Orokorrak onetsitako Haurren Eskubideei buruzko Hitzarmena, Europar Batasunaren Oinarrizko Eskubideen Gutuna, Haurraren Eskubideei buruzko Europako Gutuna, Adingabearen Babes Juridikoari buruzko urtarrilaren 15eko 1/1996 Lege Organikoa, edo Haurrak eta Nerabeak Zaintzeko eta Babesteko Euskal Autonomia Erkidegoko otsailaren 18ko 3/2005 Legea, besteak beste.
Lege testu horietan guztietan azaltzen denaren arabera, haurren eta gazteen babesaren kontzeptua ez da mugatzen haurrak eta gazteak defendatzera arrisku egoeren, babesgabetasunaren edo eskubide urraketaren aurka; horrez gain, haien ongizate, prestakuntza eta garapen osoarekin eta haien integrazio sozial eta kulturalarekin zerikusia duten askotariko jarduerak ere hartzen ditu barnean. Gainera, haurren eta gazteen prestakuntza, ikasketa formalaren bitartez egiteaz gain, ikasketa ez-formalaren edo ikasketa informalaren bitartez ere egin daiteke.
Horregatik guztiagatik, Zuzendaritza Nagusi honek uste du bereziki haurrei emandako kultur eta aisia zerbitzuak haurren eta gazteen babeserako zerbitzutzat jo daitezkeela, goian transkribatu den BEZFAren 20.Bat.8.a) artikuluan xedatutakoaren aldetik, nori fakturatzen zaizkion kontuan hartu gabe, batez ere aintzat hartuta arau horrek sailkapen hori (haurren eta gazteen babeserako zerbitzuak) haur eta gazteak prestatzeari, haurrak zaindu eta artatzeari edo haur eta gazteentzako ikastaroak, txangoak, kanpamentuak edo bidaiak egiteari eta antzeko prestazioei ematea ahalbidetzen duela.
Ondorio hori bera ere atera ahal da berariaz haurrentzat eta gazteentzat diren kirol jardueretan.
Horrenbestez, Zuzendaritza Nagusi horrek uste du BEZFAren 20.Bat.8 artikuluan araututako salbuespena berariaz haurrentzat diren kultura, kirol edota aisialdi zerbitzuei aplikatu ahal zaiela (haien artean daude, musikakoak, "bertsolariek" emandakoak eta ipuin kontalarienak, horiek guztiak haurrentzako badira behintzat), baldin eta Zuzenbide Publikoko entitateek ematen badituzte, edo entitate edo establezimendu pribatuek, BEZFAren 20.3 artikuluan mugatuta dauden moduan, eta haien artean ez dira pertsona fisikoak sartzen.
Balio erantsiaren gaineko zerga tasa.
Balio erantsiaren gaineko zerga tasari dagokionez, BEZFAren 90. artikuluak honako hau zehazten du: "Bat. Aplikatuko den zerga tasa % 21 izango da, hurrengo artikuluan xedatzen diren kasuetan izan ezik. (...)".
Hala ere, BEZFAren 91.Bat.2.7 artikuluak honako hau eransten du: "Bat. Honako eragiketa hauei 100eko 10eko tasa aplikatuko zaie: (...) 2. Honako zerbitzu prestazio hauek: (...) 7. Foru Arau honetako 20.1.8 zenbakian aipatzen diren zerbitzugintzak, baldin eta haren arabera salbuetsita ez badaude eta ezin bazaie aplikatu artikulu horren bi.2 idatz-zatiko 3. zenbakian ezarritako zerga-tasa. (...)".
Gorago adierazi den moduan, balio erantsiaren gaineko zergatik salbuetsi gabeko gizarte laguntzako zerbitzuen artean, honako hauek sartu behar dira: ipuin kontalariena, "bertsolariek" emandakoak, musikakoak eta, oro har, berariaz haurrentzako diren kultura, kirol edota aisialdikoak.
Gainera, ondorioak 2019ko urtarrilaren 1etik izanik, BEZFAren 91.Bat.2.13 artikulua indarrean jarri zen, otsailaren 19ko 1/2019 Foru Dekretu Arauemailearen bidez gaineratua; horren bidez, balio erantsiaren gaineko zergaren azaroaren 9ko 7/1994 Foru Araua aldatzen da, eta UEFA Euro 2020 txapelketaren azken faseko araubide fiskala osatzen da. Haren arabera: "Bat. Honako eragiketa hauei 100eko 10eko tasa aplikatuko zaie: (...) 2. Honako zerbitzu prestazio hauek: (...) 13. Pertsona fisikoak diren interprete, artista, zuzendari eta teknikariek ikuskizun-aretoetan erakutsi daitezkeen obren zinema filmen ekoizleei emandako zerbitzuak, bai eta eta musika-obren nahiz antzezlanen antolatzaileei emandakoak ere.
Beraz, data horretatik aurrera (2019ko urtarrilaren 1a), 100eko 10eko tasa murriztua izango dute ere honako hauek: pertsona fisikoak diren interprete, artista, zuzendari eta teknikariek ikuskizun-aretoetan erakutsi daitezkeen obren zinema filmen ekoizleei emandako zerbitzuek, bai eta musika-obren nahiz antzezlanen antolatzaileei emandakoek ere.
Ondorio horietarako, antzezlan edo musika-obra baten antolatzailetzat jotzen da antzezlan edo musika-obra hori egiteko baliabide materialak eta giza baliabideak edo horietako bat antolatzen dituen pertsona edo entitatea.
Bereziki, antolamendu hori egitean, antzezlanen edo musika-obren antolatzaile izan daitezke: erakunde publikoak (estatua, autonomia erkidegoak, aldundiak, udalak); askotariko elkarteak (kulturalak, auzokideenak, gurasoenak, ikasleenak); eskola publiko edo pribatuak; sindikatuak, enpresa batzordeak edo alderdi politikoak; mota horretako lanak antolatzeaz arduratzen diren enpresak (antzerkiko enpresaburuak, "pub" edo festa aretoen jabeak, agente artistikoak, ordezkari eta sustatzaileak, lanen antolakuntza bere gain hartzen dutenean bitartekaritza jarduerara mugatu gabe); edo beste gizarte helburu bat duten baina aldizka antzezlanak edo musika-obrak antolatzen dituzten enpresak, helburua edozein dela ere (aurrezki kutxak, merkataritza edo industria enpresak).
Halaber, honako hauek jotzen dira antzezlan eta musika-obratzat: 1) antzezlanak: obra dramatikoak, dramatiko-musikalak, koreografikoak, pantomimikoak eta literarioak, errezitaziorako edo antzerkirako egokitzen badira; eta 2) musika-obrak: soinu konbinazio baten bidez adierazten direnak, literatura testua erantsita ala ez.
Beraz, 2019ko urtarrilaren 1etik, 100eko 10eko tasa murriztua izango dute interpreteek, artistek, pertsona fisikoek parte hartzen duten antzezlanen edota musika-obren antolatzaileei emandako zerbitzuek, eta horretarako honako kontu hauek ez dute garrantzirik: emanaldia non egingo den (parkeak, plazak, ikastetxeak, festa aretoak, kultur etxeak, pub-ak, antzokiak edo beste zenbait lokal), kontraprestazioaren zenbatekoa ezartzeko zer prozedura hautatu den ("katxe" finkoa, edo leihatilan lortutako diruaren ehunekoa), eta obraren antolatzaileak lortu nahi dituen berariazko helburuak (ikusleentzat doan diren herriko festak edo beste ekintza ludiko batzuk antolatzea, irabazi-asmoko jarduerak antolatzea).
Beraz, galderaren xede den elkarteak adierazitako baldintzetan antzezlanen edota musika-obren antolatzaile gisa jarduten duela onartuz, 100eko 10eko tasa murriztua izango dute bertan parte hartzeko kontratatuko dituen interpreteek, artistek, pertsona fisikoek emandako zerbitzuek (musikariak, ipuin kontalariak, "bertsolariak" eta abar).
Ondorioak.
Laburbilduz, balio erantsiaren gaineko zergari dagokionez, honako hau ondorioztatu behar da:
- Edozein enpresa edo lanbide jarduera garatzeaz gain pertsona fisikoek noizean behin, jarraikortasunik gabe emandako zerbitzuak ez dira balio erantsiaren gaineko zergaren pean izango.
- Zerga horretatik salbuetsiko dira ikastaro edota hitzaldietan parte hartzeko kontratatutako pertsona fisikoek emandako zerbitzuak, baldin eta hitzaldi nahiz ikastaro horien ikasgaiak edozein hezkuntza mailatako ikasketa plan baten barnean badaude.
- Pertsona fisikoak diren kirolariek emandako zerbitzuek, hau da, lehiaketetan parte hartuz edota hirugarren batzuek (elkarteak) antolatutako ikuskizunetan parte hartuz, ezin dute baliatu BEZFAren 20.Bat.13 artikuluan araututako salbuespena, eta 100eko 21eko tasa orokorra dute (salbu eta haurrak nahiz gazteak babesteko zerbitzu gisa kalifikatzen badira aurrez garatutako eran; ez dirudi, baina, azaldutako kasuan halakorik gertatu denik).
- Haurrak eta gazteak babesteko pertsona fisikoek emandako zerbitzuek ezin dute baliatu BEZFAren 20.Bat.8 artikuluan ezarritako salbuespena, baina bai BEZFAren 91.Bat.2.7 artikuluan ezarritako 100eko 10aren tasa murriztua. Zuzendaritza Nagusi honek uste du berariaz haurrentzat diren kultura, kirol edota aisialdi zerbitzuak haurrak eta gazteak babesteko zerbitzutzat jotzen direla (haien artean sartu behar dira, musikakoak, "bertsolariek" emandakoak eta ipuin kontalarienak, baldin eta denak berariaz haurrentzat badira).
- 2019ko urtarrilaren 1etik, 100eko 10eko tasa murriztua izango dute interpreteek, artistek (musikariak, ipuin kontalariak eta "bertsolariak" barne) antzezlanen edota musika-obren antolatzaileei emandako zerbitzuek, beren emanaldiak berariaz haurrentzat diren edo ez kontuan hartu gabe.
Pertsona fisikoen errentaren gaineko zerga.
Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren esparruan kontsultatzen diren zerbitzuen zerga-ordainketari dagokionez, lehenik eta behin, beharrezkoa da haiei eman beharreko kalifikazioa aztertzea.
Hala, horri dagokionez, pertsona fisikoen errentaren gaineko zergari buruzko abenduaren 5eko 13/2013 Foru Arauaren (PFEZFA) 15. artikuluak honako hau agintzen du: "Lanaren etekinak dira zergadunaren lan pertsonalak edo beraren lan-harremanek edo estatutu-harremanek zuzenean zein zeharka sortzen dituzten kontraprestazio eta onura guztiak, jarduera ekonomikoen etekinak ez beste guztiak. (...)".
Hortik ondorioztatzen da zergadunaren lan pertsonaletik datozen kontraprestazioak lanaren etekinak direla pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren eremuan, baldin eta jarduera ekonomikoen etekin gisa kalifikatu behar ez badira.
Gai horri dagokionez, PFEZFAren 24. artikuluak, jarduera ekonomikoen etekinei buruzkoa denak, honako hau ezartzen du: "1. Honako hauek hartzen dira ekonomia-jardueren etekin osotzat: norberaren lanetik eta kapitaletik -bietatik aldi berean edo horietako batetik bakarrik- datozen etekinak, baldin eta, haiek lortzeko, zergadunak produkzio-bideak eta giza baliabideak edo bietako bat bakarrik bere kontura antolatzen baditu, ondasun eta zerbitzuen produkzio edo banaketan esku hartzeko. Bereziki halakotzat hartzen dira, bereziki, jarduera hauek eragindako etekinak: erauzketa-, fabrikazio-jarduerak, merkataritza edo zerbitzu-prestazioenak, artisautza, nekazaritza, baso-, abeltzaintza-, arrantza-, eraikuntza- eta meatze-jarduerak eta lanbide liberal eta artistikoenak. 2. Jarduera ekonomikoen gaineko zergari buruzko tarifen bigarren eta hirugarren ataletan sailkatzen direnak baino ez dira joko lanbide-jardueratzat. (...)".
Beraz, galderaren xede diren errentak jarduera ekonomikoen etekinak izango dira, eta ez lanaren etekinak, baldin eta PFEZFAren 24. artikuluan horri buruz eskatutako baldintzak betetzen badira, hau da: a) nork bere kontura antolatzea; eta b) bazkidearen egoitzan produkzio-bideak egotea.
Zergadunak zerbait bere kontura antolatzen duen ala ez egiaztatze aldera, ez da nahikoa aztertzea esku hartzen duten aldeek elkar lotzen dituen kontratuari ematen dioten kalifikazioa; aitzitik, kasuz kasu aztertu behar da ea ordaintzailearekiko harremanean gertatzen al diren laneko harremanetan ohikoak diren besterentasuna eta menpekotasuna (eta horrekin batera elementu generiko batzuk, lana, edo zerbitzugintza bat, eta horien truke ordainsari bat ordaintzea).
Beraz, besterentasun eta menpekotasun horiek gertatzen badira, ezin da esan zergadunak produkzio-bideak bere kontura antolatzen dituenik, PFEZFAren 24. artikuluan ezarrita dauden baldintzetan.
Horrez gain, jardueren etekinak daudela irizteko, ezinbestekoa da ekoizpen baliabideak (txiki-txikiak izan arren) egotea pertsona fisikoaren egoitzan eta ez bakarrik ordaintzailearen egoitzan.
Emandako datuetatik ondoriozta daitekeenez, kontsultaren xede diren pertsona fisikoek zerbitzuak beren kontura ematen dizkiote kontratatzen dituzten elkarteari; badirudi elkartearekin beste harreman motarik ez dutela, eta haiek bere gain hartzen dutela, gutxienez, zerbitzu horiek beren baliabideekin prestatzea. Beraz, arrazoi hori dela-eta jasoko duten kontraprestazioa jarduera ekonomikoen etekintzat joko da pertsona fisiko horientzat, noizean behin egindako jarduerak direnean ere, eta baliabideen antolaketa mugatua izanik.
Beraz, Zuzendaritza Nagusi honek uste duenez, kontsultaren xede den elkarteak hitzaldiak edota ikastaroak ematen dituzten hizlariei nahiz antolatutako jaialdi, jardunaldi eta ekitaldietan esku hartzen duten kirolari, "bertsolari", musikari eta "ipuin kontalariei" ordaindutako zenbatekoak jarduera ekonomikoen etekintzat jotzen dituzte haiek guztiek; izan ere, PFEZFAren 24. artikuluan xede horrekin eskatutako baldintza guztiak betetzen dituzte, baldin eta lan pertsonalaren edota kapitalaren ondoriozkoak badira, eta sortzen badira bere kontu antolatutako ekoizpen edota giza baliabideetatik zerbitzugintzan esku hartzeko asmoz (noizean behin edo aldizka bada ere, eta baliabide mugatuko antolaketa izanik).
Aurreko puntua argituta, zenbateko horietan atxikipena jasan beharrari dagokionez, PFEZFAren 107. artikuluak hauxe dio: "1. Jarraian aipatuko direnak behartuta daude atxikipenak eta konturako sarrerak egitera, jasotzaileari dagokion pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren konturako ordainketa gisa, arauz zehazten den kopuruan, bai eta horien zenbatekoa Foru Aldundiari ordaintzera ere Ekonomia Itunean jasotako kasuetan eta arauz finkatzen den moduan: a) Zerga honi lotuta eta salbuetsi gabe dauden errentak kitatzen dituzten pertsona juridikoak eta entitateak, errenta-esleipenaren araubidean dauden entitateak barne. (...) 2. Erregelamendu bidez ezar daiteke errenta jakin batzuen gaineko atxikipena edo konturako sarrera egiteko betebeharrerako salbuespena. 3. Nolanahi ere, atxikipena edo konturako sarrera egiteko betebeharra duten subjektuek atxikipen edo konturako sarrera horri dagokion sarrera Foru Aldundian egiteko betebeharra bereganatuko dute, eta nahiz eta atxikipena edo konturako sarrera egin ez, sarrera, aldiz, beti egin beharko dute. (...)".
Xedapen hori, besteak beste, Bizkaiko Foru Aldundiaren apirilaren 8ko 47/2014 Foru Dekretuaren bidez onetsitako pertsona fisikoen errentaren gaineko zergari buruzko araudiaren (PFEZA) 83. artikuluan garatuta dago. Haren arabera: "1. Oro har, honakook egongo dira kontura atxiki edo sartu beharrean, betebehar horri loturiko errentarik ordaintzen badute: a) Pertsona juridikoak eta gainerako erakundeak, jabeen erkidegoek eta errenta-atxikipeneko araubidean dauden erakundeak. (...)".
Hortik ondorioztatzen da kontsultaren xede den elkartea pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren konturako atxikipena gauzatu behar duten pertsona eta erakundeen artean dagoela, ordaintzen dituzten eta betebehar horri lotuta dauden errenten gainean.
Zehazki, kontsultatutako zenbatekoen gainean atxikipena praktikatzeko betebeharrarekin lotuta, PFEZAren 81. artikuluak honako hau zehazten du: "1. Honako errenta hauek atxikipena edo konturako sarrera egiteko betebeharra izango dute: (...) c) Jarduera ekonomiko hauen etekinak: Lanbide jardueren etekinak. (...)".
Bestalde, hauxe erantsi du PFEZAren 94.2 artikuluak: "2. Aurreko paragrafoan xedatutakoaren ondorioetarako, honako hauek egongo dira lanbide-jardueren etekinen artean: a) Oro har, jarduera ekonomikoen gaineko zergako tarifen bigarren eta hirugarren ataletan sailkatutako jarduerak egitetik sortutakoak. Tarifa horiek apirilaren 30eko 1/1991 Foru Dekretu Arauemaileak onetsi zituen. b) Zehazki, honako pertsona hauek lortutako etekinak lanbide etekintzat joko dira: (...) 3. Irakasleek, irakaskuntzen izaera edozer delarik ere, jarduera beren etxeetan, etxe partikularretan, akademian edo establezimendu irekian egiten badute. Norbere establezimenduetako edo akademietako irakaskuntza enpresa jardueratzat joko da. 4. Lan-harreman baten ondorioz ematen ez diren hitzaldiak, mintegietako hitzaldiak, ikastaroak edo antzeko beste jarduera batzuk. (...)".
Hortaz, oro har, lanbide-jardueren etekintzat joko dira jarduera ekonomikoen gaineko zergaren tarifen bigarren eta hirugarren ataletan sailkatutako jardueren ondoriozkoak. Bereziki, etekin horien barnean daude hitzaldietatik, mintegietako hitzaldietatik, ikastaroetatik edo antzeko beste jarduera batzuetatik sortutakoak, lan-harreman baten bidez sortu ez direnak.
Bestalde, ordaindutako lanbide-jardueren etekinei buruzko atxikipenen zenbatekoari dagokionez, PFEZAren 94. artikuluak honako hau xedatu du: "1. Etekinak lanbide-jarduera baten kontraprestazioa direnean, kitatu diren sarrera osoen 100eko 15eko atxikipen tasa aplikatuko da. Nolanahi ere, lanbide-jarduerei ekin dioten zergadunei dagokienez, atxikipen-tasa 100eko 7 izango da jarduera hasi den zergaldian eta hurrengo bietan, baldin eta aurreko urtean beste lanbide-jarduerarik egin ez badute. Honen aurreko bi paragrafoetan ezarritako atxikipen-tasa aplikatzeko, inguruabar hori gertatu dela jakinarazi behar diote zergadunek etekinen ordaintzaileari, eta ordaintzaileak era egokian sinatuta egongo den jakinarazpena gorde beharko du. (...)".
Azkenik, PFEZAren 106. artikuluak hauxe ezarri du: "2. Atxikitzaileak edo konturako sarrera egin behar duenak urtean egindako atxikipenen eta konturako sarreren laburpena aurkeztu behar du hurrengo urteko urtarrilaren 1etik 31a bitarte. Halaber, laburpena telematikoki edo ordenagailuz zuzenean irakurtzeko moduko euskarrian aurkezten bada, epealdi berean aurkeztu behar da. Hala ere, lanaren, jarduera ekonomikoen eta sarien etekinen gaineko atxikipenen eta konturako sarreren urteko laburpena urtarrileko egutegiko lehen hogeita bost egunetan aurkeztu behar da, aurkezten den moduan aurkezten dela. Laburpen horietan, identifikazio datuez gain, hartzaileen izendun zerrenda egon dadin eskatu ahal izango da, honako jakingarri hauek izango dituena: a) Izen-abizenak. b) Identifikazio fiskaleko zenbakia. c) Zerga-helbidea edo ohiko egoitza, entitatea edo pertsona fisikoa, bazkidea, partaidea edo onuraduna izatearen arabera. d) Lorturiko errenta, eta identifikazioa, azalpena eta kontzeptuen izaera, baita errenta sortu deneko ekitaldikoak ere, beren diru-kopurua dela-eta konturako sarreraren edo atxikipenaren menpeko errenta barne, baita kargatik salbuetsitako dietak eta errenta salbuetsiak ere. e) Zergaren Foru Arau honetako 19 edo 20. artikuluetan edo 39. artikuluko 3. idatz-zatian ezarritakoarekin bat etorriz aplikaturiko integrazio portzentajeak. f) Ordaintzaileak atxikipen portzentajea aplikatzeko kontuan hartutako inguruabar pertsonalak eta familiarrak. g) Eginiko atxikipena edo eginiko konturako sarrera. h) Ordaintzaileari itzulitako kantitateak, aurreko ekitaldietan sortutako errentatik datozenak. i) Gizarte Segurantzari eginiko kotizazioei edo funtzionarioen nahitaezko mutualitate orokorrei dagozkien gastu kengarriak eta eskubide pasiboen ziozko murrizpenak eta umezurtzen ikastetxe edo antzeko erakundeentzako kotizazioak, baita zergadunek entitateek edo erakundeei ordaindutako diru-kopuruak ere. Baina horretarako, erakunde horiek, indarrean dagoen araudiarekin bat etorriz, Gizarte Segurantzari dagozkion zenbait kontingentzia ematea bere gain hartu badute, betiere etekinen ordaintzaileek kenduta badaude. (...) 3. Atxikipena edo konturako sarrera egin behar dutenek zergadunaren aldeko agiria eman beharko du, hain zuzen ere egindako atxikipen edo konturako sarrerak frogatzen dituena, bai eta aurreko idatz-zatian aipatutako urteko laburpenean subjektu pasiboari buruz agerrarazi beharreko gainerako datuak ere. Ziurtagiri hori zergadunaren esku jarri behar da, zerga honen autolikidazioa aurkezteko epea ireki baino lehen. (...) 4. Ordaintzaileek, errentak ordaintzen dituzten unean, egin dieten atxikipena edo konturako sarrera jakinarazi behar diete zergadunei, eta aplikatu dieten portzentajea adierazi. (...)".
Horrenbestez, atxikipenak aitortzeko eta ordaintzeko betebeharraz gain, atxikitzaileek honako betebehar hau ere izango dute: aurreko urtean egindako atxikipenen urteko laburpena aurkeztu beharko dute, urtarrileko lehenengo hogeita bost egunetan, PFEZAren 106. artikulu horrek azaltzen duenari jarraituz. Zehazki, lanen eta lanbide-jardueren etekinei dagokienez, atxikitzaileek 190 eredua aurkeztu behar dute (abenduaren 11ko 2190/2017 Foru Aginduak onartua).
Horrez gain, atxikitzaileek egindako atxikipenen egiaztagiriak eman behar dizkie atxikituei, bai eta beraiei buruz 190 ereduan adierazitako gainerako datuak ere; horretarako, 10-T eredua balia dezakete, otsailaren 4ko 448/2000 Foru Aginduak onetsia.
Fakturazioa.
Fakturazioari dagokionez, BEZFAren 164. artikuluak honako hau dio: "Bat. Aurreko tituluan ezarritakoa alde batera utzi gabe, zergaren subjektu pasiboek, arau bidez zehazten diren beharkizun, muga eta baldintzei egokituz, ondoko hauek bete beharko dituzte: (...) 3. Beren eragiketen ordainagiri edo agiri baliokide eta titulu honetan xedatzen denari doiturik luzatu eta eman. (...) Bi. Enpresaburuek edo profesionalek egindako eragiketengatik faktura egin eta eman beharra haien bezeroek zein gainerakoek bete dezakete, arauz ezartzen den moduan, eta horretan haien izenean eta kontura jardungo dute beti. Betebehar hori enpresaburuaren edo profesionalaren bezero batek betetzen badu, aldez aurretik bi aldeen arteko akordioa egon beharko da. Gainera, bermatu beharko da enpresaburu edo profesional horrek onartzen dituela bezeroak haren izenean eta kontura egindako faktura guztiak. (...)".
Manu hori garatu da Bizkaiko Foru Aldundiaren urtarrilaren 22ko 4/2013 Foru Dekretuaren bidez onetsitako fakturazio betebeharrei buruzko araudiaren 2. artikuluan. Hauxe dio araudi horrek: "1. Balio erantsiaren gaineko zergari buruzko azaroaren 9ko 7/1994 Foru Legearen 164.Bat.3. artikuluarekin bat etorriz, enpresaburuek edo profesionalek faktura eta fakturaren kopia luzatu behar dituzte beren jardueran ari direlarik egiten dituzten ondasun-emate eta zerbitzuengatik, baita zergaren kargapean ez daudenengatik eta salbuetsiengatik ere. Araudi honetan ezartzen den moduan bete beharko da eginbehar hori, eta salbuespenak bertan ezarritakoak baizik ez dira izango. Balio erantsiaren gaineko zergaren araubide berezietako batean dauden enpresaburuek eta profesionalek ere betebehar hori izango dute. Ondasuna eman edo zerbitzua egin aurretik ordainketaren bat jasotzen denean ere faktura eta fakturaren kopia luzatu beharko dira, baldin eta goiko paragrafoan ezarritakoaren arabera ondasun-emate edo zerbitzua fakturatu beharrekoa bada. Arau horretatik kanpo daude Zergari buruzko Foru Arauaren 25. artikuluan xedatutakoa aplikatzearen ondorioz balio erantsiaren gaineko zergan salbuespena duten ondasun-emateak. 2. Hurrengo kasu hauetan faktura eta fakturaren kopia luzatu behar dira: a) Hartzailea enpresaburua edo profesionala denean eta era horretan jarduten duenean, eragiketa egingo duen enpresaburuak edo profesionalak duen zerga-ordainketaren araubidea kontuan hartu gabe, bai eta hartzaileak hala eskatzen duen beste edozein ere zerga arloko edozein eskubide egikaritzeko (...) f) Hartzaileak enpresaburu edo profesional gisa jarduten ez duten pertsona juridikoak direnean, zerga aplikatzen den lurraldean kokatuta dauden edo ez kontuan hartu gabe, edo azaroaren 26ko 30/1992 Legeak, (Administrazio publikoen araubide juridikoari eta administrazio prozedura erkideari buruzkoa) 2. artikuluan aipatutako administrazio publikoak".
Bestalde, araudi beraren 3. artikuluak, fakturazio betebeharrak arautzen dituenak, honako hau xedatzen du: "1. Ez da faktura emateko betebeharrik izango, araudi horren 2. artikuluaren 2. idatz-zatian ageri diren kasuetan izan ezik, honako eragiketa hauetarako: a) Balio erantsiaren gaineko zergatik salbuesteko eragiketak, bere Foru Arauaren 20. artikuluan agindutakoa betez, hurrengo 2. idatz-zatiak aipatutako eragiketak izan ezik. Hala ere, zerga horri buruzko foru arauaren 20. Bat. artikulua, 2., 3., 4., 5., 15., 20., 21., 22., 24. eta 25. zenbakien arabera zerga horretatik salbuetsita dauden eragiketetan faktura egin beharko da. (...)".
Azkenik, fakturazio betebeharrei buruzko araudiaren 26. artikuluan honako hau ezartzen da: "1. Pertsona fisikoen errentaren gaineko zergaren zergadunek jarduera ekonomikoen bitartez etekinak lortzen badituzte, jardueran ari direla egiten dituzten eragiketen fakturak egin behar dituzte, eta haien kopiak ere bai, araudi honetan ezartzen denarekin bat etorriz, balio erantsiaren gaineko zergaren ordainketarako aplikatzen zaien araubidea gorabehera. (...)".
Beraz, finean, kontsultaren xede diren zerbitzuen hartzailea elkarte bat, pertsona juridiko bat den heinean (gainera, badirudi, enpresaburu edo profesional gisa jarduten duela balio erantsiaren gaineko zergaren ondorioetarako), zerbitzu horiek ematen dituzten pertsona fisikoek dokumentatzeko faktura egin beharko dute, haiek balio erantsiaren gaineko zergatik salbuetsita ez badaude ere, aurreko guztiaren arabera (eta alde batera utzi gabe betebehar hori eragiketen hartzaileak bete dezakeela, BEZFAren 164.Bi artikuluan eta fakturazio betebeharrei buruzko araudiaren 5. artikuluan agindutako eran eta baldintzetan).
Kontsulta honen erantzunak argibideak ematen ditu besterik gabe, eta ez da loteslea Bizkaiko Foru Ogasun honetarako, ez dituelako betetzen Bizkaiko Lurralde Historikoko Zergei buruzko martxoaren 10eko 2/2005 Foru Arau Orokorraren 85. eta 86. artikuluetan horretarako eskatutako baldintzak. Bereziki, ez da argi geratu galdera horrek kontsulta egin duen udalari egokitu dakiokeen zerga araubide, sailkapen edo kalifikazioari eragiten dion, eta ez hirugarren bati.
Araua
Abenduaren 5eko 13/2013 Foru Arauaren 9., 15., 24. eta 107. artikuluak.Apirilaren 8ko 47/2014 Foru Dekretuaren 81., 83., 94. eta 106. artikuluak.Azaroaren 9ko 7/1994 Foru Arauaren 4., 5. eta 11. artikuluak.Martxoaren 17ko 2/1992 Foru Dekretu Arauemailearen 1., 2. eta 5. artikuluak.