Berriak

Bizkaiko Foru Aldundiaren gobernu-kontseiluak baso-suteen larrialdi-plana (INFOBI) eguneratzea onartu du, klima-aldaketak sortutako egoera berrira egokitzeko. Onarpen honen aurretik plana homologatu egin da Euskadiko Babes Zibileko Batzordean -batzorde horretan hiru foru-erakundeek, Eusko Jaurlaritzak, Eudelek eta Espainiako Gobernuak EAEn dituen ordezkariordetzek parte hartzen dute-, eta INFOBI Bizkaiko Lurralde Historikoko Larrialdi-Planean sartzea eragin du.

Baso-suteetarako larrialdi-planaren jardunaren helburua kontrako fenomeno horiei aurre egiteko lurralde erresilienteagoa lortzea da. Klima-aldaketaren emaitza den berotze globalaren ondorioz sute eta fenomeno horien portaera muturrekoagoa izango dela aurreikusten da, lehorte iraunkorrak, bero-boladak eta haize-bolada gogorrak gertatuko direlako.

Planaren egokitzapena lau alderdi nagusitan oinarritu da. Lehenik eta behin, baso-suteak aztertzeko zerbitzu bat garatu da suteak prebenitzeko eta itzaltzeko zuzendaritza teknikoari laguntzeko. Talde honek plangintza- eta prebentzio-lanak egingo ditu, lehentasunezko arreta behar duten eremu kritikoak identifikatuta. Suteetan suaren portaerari eta bilakaerari buruzko aholkuak emango dituzte. Taldea Aginte-postu Aurreratuan integratuko da, eta bertatik koordinatuko da sua itzaltzeko dispositiboa.

Bigarren aldaketa garrantzitsua baso-suteen kausei buruzko ikerketen hobekuntza da. Lantalde espezializatu bat sortu da, teknikariek eta baso-agenteek osatua, suteen kausak zehaztasun handiagoz ezartzeko. Talde honek Ertzaintzaren ingurumen-ikerketako zerbitzuekin lankidetzan jardungo du, suaren jatorrian delitu-osagairen bat ote dagoen zehazteko.

Hirugarrenik, makina astunen erabilera inplementatu da, adibidez bulldozerrak, bai prebentzio-lanetan, bai itzaltze-lanetan. Lurraldean erantzuteko gaitasuna handitzeko beste bulldozer bat sartzea aurreikusten da. Makina hauek eraginkorrak dira prebentzio-lanetan, suebakiak eta baso-bideak mantentzeko lanetan, bai eta sua itzaltzeko lanetan ere; horretarako babesa eskaintzen diete lan-ekipoei, eta suzko frontearen aurkako zuzeneko eta zeharkako erasoak eta esku-hartzeak errazten dituzte.

Azkenik, baso-suteak prebenitzeko eta itzaltzeko langileen prestakuntza indartu dela nabarmendu da, bai eta sua itzaltzeko hainbat egoeratan era askotako taktika eta maniobrak garatzeko simulazioak eta trebatzea ere.

Makineria astuna erabiltzeko prestakuntza

Hain zuzen ere, sua itzaltzeko taldeek urtero jasotzen duten prestakuntzaren atal gisa eta INFOBIn egindako aldaketarekin estu lotuta,  joan den apirilaren 25, 26 eta 27an, talde hauek -Baso Zerbitzuko teknikariak, Bizkaiko Foru Aldundiko suhiltzaileak eta Basalaneko langileak- makina astunak erabiltzen ikasi zuten. Foru Aldundiko Baso Zerbitzuak antolatutako ikastaro hau Derioko Nekazaritza Eskolan egindako zenbait saio teorikotan eta Peñas Negras Interpretazio Zentroaren inguruan egindako beste praktika batzuetan garatu zen. Prestakuntza-saio horien arduradunak gai horretan adituak diren Juan Bautista García,  Gaztela-Mantxako Juntako Ingurumen Kudeaketako Enpresa den Geacam-eko teknikaria, eta Juan Jesús Sancho, Infoex, Extremadurako Juntako baso-suteen aurkako planaren teknikaria,  izan ziren.

Ikastaro honen helburua zen, batetik, makineria mota horren eta bere tipologia eta erabilgarritasun desberdinen ezagutzan sakontzea, eta, bestetik, itzaltze-eragiketetan integratzea. Horregatik ikastaroan makina horiekin egin daitezkeen eragiketa eta maniobra nagusiak eta garrantzitsuenak egin ziren, eta makina horiek modu seguruan erabiltzeko protokoloak azaldu ziren. Gainera sua itzaltzeko eragiketetan makina mota horren errendimenduari buruzko ezagutzak irakatsi ziren.

Horrela besteak beste honako gai hauek jorratu ziren: makineriaren osagaiak ezagutzeko, identifikatzeko eta berrikusteko zereginak eta horiekin lan egiten duten pertsonen segurtasunerako duten egoera egokia; sua itzaltzeko baliabideetarako pistak eta sarbideak ireki eta egokitzea eta suebaki-esparruak sortzea; sugarrari zuzenean erasotzea, zeharkako erasoa eta defentsa-eremuak sortzea.  Gainera suak harrapatuz gero sua itzaltzeko ekipoen autodefentsa-maniobra bat landu zen. Maniobra hori azken baliabide gisa baino ez da erabili behar, operatiboan parte hartzen duten langileak ustekabean harrapatuta geratzen direnean eta haien bizitzarako arriskua dagoenean, aurreikusitako ebakuazio-bideak edo segurtasun-eremuak falta direnean, nahikoak ez direnean edo arriskuan daudenean.

Prestakuntza-jardunaldi hauetan, Bizkaiko baso-suteak prebenitzeko eta itzaltzeko dispositiboko kideez gain (Baso Zerbitzua, basozainak, Basalan eta Prebentzio, Suhiltzaile eta Salbamendu Zerbitzua), Bilboko Udaleko eta Arabako Foru Aldundiko suhiltzaileen zerbitzuko ordezkariek; Gipuzkoako eta Arabako Foru Aldundietako Mendi Zerbitzuetako langile teknikoek, eta droneen prestakuntzan eta pilotutzan espezializatutako enpresa bateko langileek ere parte hartu zuten.

Balmasedako baso-sutean identifikatutako lezioak

Iazko urrian Balmasedan izandako sutea ez zen soilik Bizkaian azken hogeita hamar urteetan izandako handiena izan. Era berean sutea leherkorra eta muturrekoa izan zen, gure lurraldean inoiz gertatu ez den bezala. Eta, nahiz eta joan den udan inguruko beste eremu batzuetan -adibidez, Nafarroan edo Landetan- gertatu zirenen moduko esperientzia hain katastrofikoak bizi izan ez den, argi dago Bizkaian ere gerta daitezkeela halako gertaera bortitzak.

Horregatik sua itzaltzeko dispositiboa hainbat prestakuntza- eta aintzatespen-jardunaldi egiten ari da iazko urriaren 23an gertatu zen larrialdi honetan identifikatutako ikasgaiak aztertzeko. Jardunaldi horietan taldea osatzen duten pertsonek -bai iazko urrian sua itzaltzeko lanetan parte hartu zutenek, bai horietan parte hartu ez zutenek- kaltetutako eremua zeharkatu dute eta sutearen portaerari eta hura kontrolatzeko eta itzaltzeko egindako maniobrei buruzko azalpenak jaso dituzte, baita ondoren ateratako ondorioei buruzkoak eta larrialdi mota horien kudeaketan adituak diren teknikariek egindako azterketa sakonaren ondoren identifikatutako hobekuntza-eremuei buruzkoak ere. Horrela dispositiboa osatzen dutenek argiago identifikatu ahal izango dute sute batek noiz duen ezohiko portaera, eta kasu horietan hartu beharreko neurririk eraginkorrenak eta seguruenak zein diren.

INFOBI

Baso-suteetarako larrialdi-planak (INFOBI) ia 600 pertsona koordinatzen ditu, Baso Zerbitzuko langileak, bere teknikari eta baso-agenteekin, Basalan enpresa publikoa eta Bizkaiko Foru Aldundiko Prebentzio, Suhiltzaile eta Salbamendu Zerbitzua. Baso-suteetan esku hartzeko antolamendu-egitura eta prozedurak ezartzen ditu arrisku-egoerak kontuan hartuta. Gainera plana zuhaitz-masen prebentzio- eta kudeaketa-neurri jasangarrietara bideratzen da.

Planaren helburuek baso-suteen arriskuak aztertzea barne hartzen dute, horretarako hainbat faktore kontuan hartuta, hala nola erliebea, landaredia, baldintza klimatiko kaltegarriak, urtarokotasuna eta basoko giza jarduerak. Era berean baso-suteak gehien gertatzen diren eremuak eta garaiak zehazten dira prebentzio-neurri egokiak diseinatzeko. Planak Eusko Jaurlaritzarekin eta beste lurralde batzuekin koordinatzeko mekanismoak ere ezartzen ditu, mota horretako larrialdiei aurre egiten laguntzeko.