GaituzSportek "Euskadin desGAITASUNA duten emakumeen gorputz- eta kirol-jardueraren azterketa" liburua argitaratu du. Ikerketa aitzindari honek sakon aztertzen du kirolak gizarteratzeko eta ahalduntzeko duen botere eraldatzailea.

Azterketa zorrotz batean oinarrituta eta GaituzSporten esperientziak babestuta (jarduera fisiko inklusiboaren arloko erreferentzia bat), liburuak datu argitaragabeak eta kasu arrakastatsuak aurkezten ditu, kirol-partaidetzak desgaitasuna duten emakumeen osasuna, ongizatea eta gizarteratzea hobetzen laguntzen duela erakusten dutenak.

GaituzSporten azterlanak, desgaitasunaren eta inklusioaren arloko adituen babesarekin, gizartean erabateko parte-hartzea eragozten duten oztopoak eraisteko gakoak erakusten ditu.

Liburu honek erresilientziaren eta desgaitasunak dituzten 10 emakumeren gainditzearen testigantza indartsua jasotzen du, jarduera fisikoak eta kirol-jarduerak praktikatzen dituztenak, kirola egitea ariketa fisikoa baino askoz gehiago dela erakutsiz: berdintasunerako eta gizarte-aldaketarako bidea da.

Ondorio batzuk:

1. Ikusitako errealitatea heterogeneoa izan da, eta egoera eta testuinguru desberdinak erakutsi ditu desgaitasuna duen emakumearen egoerari dagokionez Euskadin.
2. Azterlan honetan ikusi denez, desgaitasuna duten emakumeentzako eskaintza arautua da gehienbat, eta oso gutxi aipatzen dira lehiazkoak ez diren gorputz- eta kirol-jarduerak.
3. Ezinbestekoa da desgaitasuna duten emakumeek informazioa eta laguntza izatea gorputz- eta kirol-eskaintza normalizatzeko eta, horrela, indarrean dagoen legeria betetzen dela bermatzeko.
4. Parte-hartzea sustatzeko, funtsezkoa da pertsonaren testuingurua kontuan hartzea, jarduera fisikoan aurkitzen dituen oztopoak identifikatzea eta oztopo horiei aurre egiteko eragile bideratzaileak identifikatzea.
5. Kontuan izan behar da pertsona bakoitzaren oztopo espezifikoak faktore ugariren arabera aldatzen direla, bai eta bere desgaitasunaren edo gaixotasunaren arabera ere, eta eragina dutela, esate baterako, kirol-arloko aurretiko esperientziek eta pertsona hori bizi den testuinguruak ere.
6. Arreta pertsonalizatua gakoa izan daiteke emakume bakoitzaren ezaugarriak eta profilak ezagutzeko eta parte-hartze mailak handitzeko, desgaitasuna duten emakumeentzako programa eta praktika estimulatzaile eta erakargarriak eginez.
7. Programa horiek arloko profesionalek egin behar dituzte, eta azpiegitura egokiak eta beharrezko baldintzetara egokituak izan behar dute, Jarduera Fisikoko eta Kiroleko Lanbideetan Sartzeari eta Jarduteari buruzko ekainaren 30eko 8/2022 Legeak (EAEko Jarduera Fisikoko eta Kiroleko Lanbideetan Sartzeari eta Jarduteari buruzkoa) eta Euskal Kirolaren Legeak (12/2018 Legea, desgaitasuna duten pertsonak kirolean sartzeko eta aukera-berdintasuna sustatzeko premiari buruzkoa) ezartzen duten bezala.

Azken batean, desgaitasuna duten emakumeek Euskadiko kirol-eremuan erabateko partaidetza izateko bideak eraldaketa bat eskatzen du, programen eta baliabideen eskaintza eta emakume bakoitzaren premia espezifikoak balioetsiko dituen arreta pertsonalizatua aintzat hartuko dituena. Beharrezkoa da aldaketa soziala eta kulturala sustatzea, inklusioa bermatzeko eta jarduera fisikoa ahalduntzeko, ongizaterako eta gizarteratzeko tresna bihurtzeko.