Zirgari Sariak

GALA OSOA

Zirgari Sariek aldarrikatzen dute "desberdintasunak ez duela berdin"

Sara Estévez ‘Maratón’ kazetaria (ohorezkoa), AMUGE eta Lanbroa elkarteak (erakundeak, ex aequo) eta ESAS (proiektua) izan dira sarituak zortzigarren edizio honetan, martxoaren 8aren aurreko jardunaldian. Bizkaiko Foru Aldundiaren eta BBKren Berdintasunaren aldeko Zirgari Sariek gure Lurralde Historikoan emakumeen eta gizonen berdintasunaren alde pertsona, erakunde eta proiektuek egiten duten lana aintzatesten dute. Sarasola: "Asko aurreratu dugu. Baina benetako berdintasunetik urruti jarraitzen dugu". Laespada: "Berdintasuna ez da errealitate bat oraindik".

Bizkaiko Foru Aldundiak eta BBK-k Bizkaiko emakumeen eta gizonen berdintasunaren alde egindako lana aitortu diete gaur Sara Estévez ‘Maratón’ kazetariari (ohorezkoa), AMUGE eta Lanbroari (erakundeak, ex aequo)) eta ESASi (proiektua), Zirgari 2023 saria eman baitiete Bilboko BBK Aretoan egindako galan. Sariak Unai Rementeria Bizkaiko Ahaldun Nagusiak, Teresa Laespada Enplegua, Gizarte Inklusioa eta Berdintasuna Sustatzeko foru diputatuak eta Nora Sarasola BBK Gizarte Ekintzako zuzendariak banatu dituzte, eta "desberdintasunak ez duela berdin" aldarrikatu dute ekitaldian.

Zirgari Sarien ohorezko kategorian, Sara Estévez kazetariaren lana aitortu da. 1952an hasi zen lanean Radio Juventud irratian, eta futbola bezalako kirol maskulinizatu baten lehen kronista bihurtu zen. Horrez gain, irratsaio bat zuzendu zuen lehen emakumea izan zen. 1954tik 1990era erreferentzia izan zen bere kirol kronikengatik, baina 1973ra arte inork ez zuen jakin Maratón izengoitiaren atzean emakume bat zegoenik. Sara Estévezek 98 urte ditu gaur egun.

Erakundeen kategorian, Zirgari saria ex aequo) banatu da. Alde batetik, 2003an sortutako AMUGE Bizkaiko emakume ijitoen lehen elkartea saritu da, aldarrikapen feministak planteatu nahi zituzten emakume-talde baten ekimenari esker. 138 bazkide ditu, eta azken hamarkadan 500 emakume baino gehiago igaro dira elkartetik. Bere etengabeko jarduerak emakume ijito asko ahaldundu ditu tailer, jardunaldi, topagune eta beste jarduera batzuei esker. Bestalde, Lanbroa saritu da. Elkarte hori feminismoaren elkarte aitzindarietako bat izan zen Bizkaian, eta gure Lurralde Historikoko mugimendu feministan erreferentzia eztabaidaezina bihurtu zen; 70eko hamarkadan sortu zen, eta hasieratik salatu zituen emakumeen zapalkuntza, patriarkatuaren existentzia eta lanaren banaketa sexuala, eta mugimendu feminista aldarrikatu zuen alderdi politikoetatik eta erakundeetatik kanpo.

Hirugarren kategorian, hots, berdintasunaren aldeko proiektuan, Zirgari saria ESASentzat (Emakume Sortzaile eta Artisten Sarea) izan da. ESAS ekimenaren helburua da emakumeek musika klasikoaren munduan, bai kontserbatorioetan, bai musika-eskoletan, bai ibilbide profesionalean, duten protagonismorik eza indargabetzea, zuzendaritza, ekoizpena edo konposizioa bezalako esparruetan ia emakumerik aurkitzen ez delako eta haien obrak nekez programatzen direlako. ESASek protagonista gisa emakumeak dituzten kultura-topaketak bultzatzen ditu, batez ere emakumeei lekua egingo dieten diziplina anitzeko proiektuen sarea bultzatuz.

Teresa Laespada diputatuak, ekitaldian parte hartu duten 300 pertsona baino gehiagoren aurrean egindako hitzaldian, hau aldarrikatu du: "feminismoak bizitzak salbatzen ditu, bideak aurrera jarraitzen du, mugimendu hau kolektiboa eta emantzipatzailea da, askatasun- eta eskubide-olatuekin iristen da eta berdintasuna ideal ederra eta beharrezkoa da". Bestalde, BBKko arduradunak, Nora Sarasolak gogorarazi du "egunero ekarri behar ditugula gogora borroka egin duzuen eta gure eskubideen alde lanean jarraitzen duzuen emakume guztiak".

Zirgari sariek zirgariek egiten zuten lana islatzen dute. Zirgariek itsasontziak atoian eramaten zituzten itsasadarretik, zirga baten eta beren indar fisiko propioaren laguntzarekin soilik. Lan nekagarria zen, baina lan bera egiten zuten idiak mantentzea baino merkeagoa zen zirgarien soldata ordaintzea. Gaur arratsaldean Afganistango Fawzia Koofi politikari eta aktibistari urtarrilean eman zitzaion Ohorezko Zirgari saria ekarri da gogora, munduan zehar beren eskubideak eta askatasunak defendatzeko lanagatik beren bizitzak arriskuan jartzen dituzten emakume guztien izenean. Ekitaldian Earth songs Project taldeak eta Koralai abesbatzak ere parte hartu dute. Gainera, gure gizartean oraindik bizi dugun berdintasun faltari buruzko opari txiki bat banatu da.

SARA ESTÉVEZ

LANBROA ETA AMUGE

ESAS